TURİNG TESTİ

TESTİ GELİŞTİREN BİLİM ADAMI

Bilgisiyar bilimlerinin kurucusu ve yapay zekanın babası Alan Mathison Turing 1950 yılında yayınladığı Bilgisayar Mekanizması ve Zeka başlıklı makalesinde kendine şu soruyu sordu: “Bilgisayarlar düşünebilir mi?” Turing bu soruya yanıt vermenin çok zor olduğunu biliyordu.

İnsanlar konudan uzaklaşarak önce bilgisayar ile düşünme kavramlarının ne olduğunu tartışacaklar ve kelimelerin içini doldurmaktan soruya cevap verme fırsatı bulamayacaklardı. Alan Turing’in amacı, makalede ortaya koyduğu testi kullanarak düşünen bilgisayarlar sorusuna objektif bir cevap vermekti.

TURİNG TESTİ
1950 yılında yapay zekanın öncülerinden olan (ve babası kabul edilen) Alan Turing, günümüzde çok tartışılan bir yapay zeka testi önerdi: Turing Testi. Bu testte bir yapay zekanın zekasını sayısal olarak ölçemeyeceğimizi, bunun yerine davranışlarını değerlendirmemiz gerektiğini söyledi. 

Test hakemlerden (ya da "yargıç") ve birisi insan, diğeri makine ile gerçekleştiriliyor. Yargıçlar, yarışmacıları göremeyeceği bir noktadan onlara sorular sorar.

İki yarışmacı da, sorulara cevaplar verir. Eğer bu teste yargıçların belli bir oranı (örneğin %30'undan fazlası) insan ile makinayı birbirinden ayırt edemezse; o makina "yeterince insansı" kabul edilir. 

Şu anda Yapay Zeka'ya dair Turing'in zamanından çok daha fazla şey bildiğimiz için, bu testi de yavaş yavaş güncellemenin yollarını aramaya başladık. Buna rağmen Turing Testi, halen ikonik bir test olarak geçerliliğini sürdürüyor ve bu teste dayalı yapay zeka denemeleri devam ediyor.

TURİNG TESTİ ÇEŞİTLERİ
Turing Testi’nin çeşitli varyasyonları var. Örneğin jüri üyelerinin sayısı, sohbet süresi ve sınavı geçmek için gereken kriterler, testten teste değişiyor (jüri üyelerinin yüzde kaçının kandırılması gerektiği vb.)

Elbette Turing testleri artık teletip değil de anlık mesajlaşma ve benzeri programlarla yapılıyor. Sorular yazılı soruluyor ve cevaplar yazılı veriliyor. Bazen teste birden fazla bilgisayar katılıyor.

TURİNG TESTİ UYGULANAN BİR YAZILIM

 

Eugene Goostman adlı bilgisayar programının Turing Testi’ni ilk yapay zeka yazılımı olduğu haberleri internet sayfalarını süsledi. Bilgisayar bilimlerinin öncüsü olan Alan Turing kendi adını taşıyan Turing Testi’ni 1950 yılında geliştirmişti. Testin amacı bir bilgisayarın insan zekasına sahip olup olmadığını tespit etmekti.

Kısacası Goostman jüriyi tek başına kandıramadı ve jürinin insan olduğuna inanması için gerçek insanlardan yardım aldığından Turing Testi’ni geçemedi. Nitekim Eugene Goostman gibi sohbet programları (chatbot’lar) 1970’lerden beri kullanılıyor. Bu programlar son yıllarda güçlü bilgisayarlardan yararlansa da hiçbiri Turing Testi’ni geçecek kabiliyete sahip değil.

Burada amaç kazanmak değil. Kurzweil, Turing Testi’ni geçecek bir bilgisayar geliştirmek için en az 20 yıl olduğunu düşünüyor ve konunun uzmanları da yapay zeka geliştirmenin zor olduğunun farkında. Her ne kadar Eugene Goostman programının yazılımcıları reklam yapmak için ucuz PR taktiklerine başvurarak Turing Testi’ni geçtiklerini iddia etseler de programcıların asıl amacı yapay zeka yazılımlarını insan karşısında test ederek geliştirmektir.

DESCARTES ve TURİNG

Jefferson’a göre bir bilgisayar var olduğunun farkında olduğunu söylese bile bu nihayet programcıların yazdığı yazılım kodlarından ve elektromekanik parçalardan oluşan cansız bir makinedir.

Turing bu düşünceyi daha da ileri götürerek insanlara uyguluyor: “Bu görüşü en aşırı uca götürürsek, kişinin bir bilgisayarın düşündüğünden emin olabilmesinin tek yolu o makinenin kendisi olması ve kendisinin ne düşündüğünün farkında olmasıdır. Keza bu görüşe göre, bir insanın düşündüğünü bilmesinin tek yolu da o insanın bizzat kendisi olmasıdır.”